โครงการประตูระบายน้ำคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ

โครงการประตูระบายน้ำคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ

๑. พระราชดำริ

     เมื่อวันที่ ๗ พฤศจิกายน ๒๕๓๘ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชพระราชทานพระราชดำริกับนายรุ่งเรือง จุลชาติ อธิบดีกรมชลประทาน พลตำรวจเอกจำลอง เอี่ยมแจ้งพันธ์ ผู้ช่วยอธิบดีกรมตำรวจ และนายจริย์ ตุลยานนท์ กรรมการมูลนิธิชัยพัฒนา สรุปได้ว่า “ให้หน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง อาทิ กรมชลประทาน จังหวัดสมุทรปราการ กรมทางหลวง กรมเจ้าท่า กรมอุทกศาสตร์ กองทัพเรือ ร่วมกันเร่งศึกษาพิจารณาวางโครงการ และดำเนินการปรับปรุงขุดลอกพร้อมก่อสร้างอาคารประกอบในคลองลัดโพธิ์ตามความเหมาะสม ซึ่งจะเป็นผลดีต่อการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมบริเวณพื้นที่กรุงเทพมหานครและปริมณฑล”

   และต่อมา พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นายวุฒิ สุมิตร รองราชเลขาธิการ เชิญพระราชกระแสพระราชดำริเพิ่มเติมเกี่ยวกับคลองลัดโพธิ์ ซึ่งพระราชทาน เมื่อวันที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๙ ณ สวนจิตรลดา พระราชวังดุสิต ไปยังนายสวัสดิ์ วัฒนายากร องคมนตรี ความว่า “ทรงชื่นชมโครงการคลองลัดโพธิ์มาก โครงการนี้จะทาประโยชน์ได้อย่างมหัศจรรย์ มีพลังงานมหาศาล จะใช้พลังงานน้ำที่ระบายผ่านคลอง ทำประโยชน์อย่างอื่นด้วยได้หรือไม่ นอกจากนี้ ได้มีพระราชกระแสให้ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งเข้าเฝ้าฯ ณ ที่นั้น ให้รับไปศึกษาและทอดพระเนตรโครงการคลองลัดโพธิ์ ในโอกาสต่อไป”

    ซึ่งเมื่อวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๔๙ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการดำเนินงานของโครงการคลองลัดโพธิ์

     วันที่ ๒๔ พฤศจิกายน ๒๕๕๓ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรงประทับเรือพระที่นั่งอังสนา เสด็จฯ ทางชลมารค ทรงเปิดประตูระบายน้ำคลองลัดโพธิ์ และทรงเปิดสะพานภูมิพล ๑ และ ภูมิพล ๒ อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ

๒. การสนองพระราชดำริ

 

      โครงการคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งอยู่ที่ ตำบลทรงคะนอง อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ กรมชลประทานดำเนินงาน ศึกษาความเหมาะสมของโครงการและสำรวจออกแบบปรับปรุงคลองลัดโพธิ์ในปี ๒๕๔๐ และได้เริ่มก่อสร้างตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๔๕ แล้วเสร็จในเดือนพฤศจิกายน ๒๕๔๘ โดยเริ่มดำเนินการเปิดบานระบายเพื่อใช้งานในช่วงเดือนตุลาคมถึงพฤศจิกายน ๒๕๔๙

 

๓. ลักษณะของโครงการคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ  

 

     โดยองค์ประกอบของโครงการฯ ประกอบด้วย

    - ปรับปรุงคลองลัดโพธิ์ ให้มีความกว้าง ๖๕ เมตร ด้านเหนือน้ำก่อนถึงประตู และ กว้าง ๖๖ เมตร หลังจากแนวประตูระบายน้ำจนถึงด้านท้ายน้ำ ความลึกของท้องคลองอยู่ที่ระดับ - ๗.๐๐ เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง และมีความยาวจากปากคลองถึงปลายคลอง ๖๐๐ เมตร

     - ก่อสร้างประตูระบายน้ำมี ช่องระบายน้ำ ๔ ช่อง พร้อมติดตั้งบานระบายเหล็กแนวตรง ขนาดกว้าง ๑๔ เมตร สูง ๙.๕๕ เมตร

๔. การบริหารจัดการน้ำของโครงการคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ

 

  โครงการประตูระบายน้ำคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งอยู่ในบริเวณแม่น้ำเจ้าพระยาตอนล่าง ซึ่งจะอยู่ในเขตอิทธิพลของน้ำทะเลหนุนขึ้นลงการบริหารการจัดการประตูระบายน้ำคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริจะต้องให้มีความสัมพันธ์กับจังหวะการขึ้นลงของน้ำทะเลโครงการประตูระบายน้ำคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ช่วยร่นระยะทางจาก ๑๘ กิโลเมตร เหลือ ๖๐๐ เมตร ซึ่งเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำของแม่น้ำเจ้าพระยาช่วงน้ำหลากสามารถช่วยลดผลกระทบน้ำท่วมต่อพื้นที่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลโดยนับตั้งแต่ปีพ.ศ. ๒๕๔๙-๒๕๕๙ โครงการประตูระบายน้ำคลองลัดโพธิ์อันเนื่องมาจากพระราชดำริสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำของแม่น้ำเจ้าพระยาได้ดังนี้